У Беларусі шмат населеных пунктаў, назвы якіх паходзяць ад слова «лес». У межах аднаго раёна такіх можна знайсці некалькі. На Драгічыншчыне ёсць Падлессе, Леснікі, Вялікі Лес. У Антопальскім і Радастаўскім сельсаветах маюцца вёскі з аднолькавай назвай Залессе.
Вёсачка Леснікі, акрамя акружаная з усіх бакоў лесам – нашым прыродным багаццем, вядомая сваімі знакамітымі ўраджэнцамі. Адзін з іх, Васіль Жарко, больш за дзесяць гадоў адказваў за найважнейшы скарб нацыі – здароўе, якое, як вядома, не купіш ні за якія грошы. Нездарма народная мудрасць сцвярджае: «Здаровы жабрак шчаслівейшы за хворага караля».
Бацькоўскі парог
Па прыездзе на малую радзіму даўно ўжо Васіля Іванавіча не сустракаюць самыя дарагія людзі – бацькі, якім ён, як і кожны з нас, абавязаны сваёй прысутнасцю на зямлі, удзячны за тое, што заўжды верылі ў яго, падтрымлівалі чым маглі: мудрай парадай, вясковымі прысмакамі, сціплым рублём, а яшчэ шчырай малітвай, звернутай да Усявышняга, каб шчасліва ўладкавалася жыццё трох сыноў – Анатоля, Івана, Васіля. Былы міністр аховы здароўя (2006 – 2016), віцэ-прэм’ер Рэспублікі Беларусь (2016 – 2018) рэгулярна наведвае бацькоўскую хату, вясковыя могілкі, дзе знайшлі спачын родныя.
– Чым для вас з’яўляецца вёска Леснікі? – счпытала ў Васіля Іванавіча.
– Гэта мая пупавіна, найдаражэйшае сэрцу месца. Выдараецца часіна – імкнуся туды з вялікай ахвотай, – адзначыў Васіль Жарко. – Як толькі бяруся за клямку роднай хаты, наплываюць прыемныя ўспаміны. Прыгадваецца, што сям’я многа працавала фізічна, час, калі Леснікі ўзбуйніліся – да іх далучылі вёску Сукачы, як з сябрамі хадзілі ў клуб на танцы. Люблю ў цішыні пабыць у сваім пакоі. У ім запоем, будучы школьнікам, чытаў мастацкую літаратуру, у тым ліку на гістарычную тэматыку. Неаднойчы маці прыходзіла ўначы, каб нагадаць, што даўно пара ўжо адпачываць.
Мара – быць следчым
Цяжкае сялянскае жыццё падштурхнула ўсіх трох сыноў Жарко старанна вучыцца ў школе, каб выбіцца, як кажуць у народзе, у людзі. Васіль быў адным з самых моцных у вучобе сярод аднакласнікаў. Пытанне «Кім быць?», вядома, хвалявала і яго. Трэба сказаць, дэтэктыўныя творы Мікалая Чаргінца аказалі настолькі моцны ўплыў на падлетка, што ён вырашыў стаць следчым – займацца пошукам злачынцаў, каб пакараць вінаватых, разблытваць загадкавы клубок крымінальных таямніц. Аднак мары з’яўляюцца і часам знікаюць. Так сталася і ў Васіля Жарко.
Хутка пасля таго, як яго прызначылі міністрам, адбылася сустрэча са школьнай настаўніцай Вольгай Васільеўнай Літвінчук. З лагоднай усмешкай на твары яна прамовіла: «Нехта, здаецца, планаваў быць следчым». На што Васіль Іванавіч парыраваў: «Я ніколі не думаў, што доктарам стану. Тым больш што некалі займу пасаду міністра. Як выхадзец з простых людзей, быў упэўнены – такое нерэальна».
Свядомы выбар
Пасля заканчэння Леснікоўскай васьмігодкі Васіль Жарко адвучыўся на фельчара ў медыцынскім вучылішчы. Затым была армія, дзе лячыў саслужыўцаў. Пасля вырашыў паступаць у Мінскі медыцынскі інстытут, які закончыў ва ўзросце 28 гадоў.
Спецыялізацыю «Педыятрыя» ён абраў свядома – надта любіў дзяцей, якія, з’яўляючыся асаблівай катэгорыяй пацыентаў, патрабуюць пэўных намаганняў, каб усталяваць кантакт. Аднак самае галоўнае: маленькія пацыенты – гэта павышаная зона адказнасці. Немаўля, напрыклад, не адкажа, што баліць, які характар болю, таму педыятру трэба быць вельмі ўважлівым. Неабходна правільна паставіць дыягназ, прызначыць лячэнне. У крытычнай сітуацыі дзіцячы доктар, як і любы іншы медык, павінен дзейнічаць аператыўна і граматна, каб не нашкодзіць.
– У 1985 – 1991 гадах працаваў загадчыкам педыятрычнага аддзялення ў Драгічынскай раённай бальніцы. Тады таксама нараджаліся глыбока неданошаныя дзеці – іх максімальная вага дасягала каля сяміста грамаў. На той час гэта былі адны з самых складаных пацыентаў. Такіх у мяне назіралася некалькі чалавек. Хоць прайшло ўжо многа часу, помню іх прозвішчы, але гэта сакрэт, – падкрэсліў суразмоўца. – Ніколі не забуду тых, за каго змагаліся, каго паспяхова ратавалі ўсім аддзяленнем.
Васіль Іванавіч расказаў адзін толькі выпадак. Аднойчы ў бальніцу паступіў хлопчык, якому паставілі дыягназ нейратаксікоз. Гэта сістэмная рэакцыя дзіцяці на інфекцыю, якая пераважна праяўляецца парушэннямі функцый цэнтральнай нервовай сістэмы. Наступствы маглі быць самымі страшнымі. Усю ноч пацыенту ставілі кропельніцы, давалі неабходныя лекі, назіралі за станам нямоглага дзіцяці. З трывогай медыкі чакалі раніцы. І калі малы расплюшчыў вочы, нават загаварыў, дактары зразумелі: яны выканалі сваю работу бездакорна, арганізм хлопца перамог хваробу, здароўю пацыента ўжо нічога не пагражала.
Кар’ера
Памочнік санітарнага ўрача, педыятр, загадчык педыятрычнага аддзялення, урач-інспектар, загадчык начальніка абласнога ўпраўлення аховы здароўя, загадчык галоўнага ўрача бальніцы, дырэктар санаторыя, генеральны дырэктар УП «Белпрафсаюзкурорт», выконваючы абавязкі генеральнага сакратара Беларускага Чырвонага Крыжа, міністр, віцэ-прэм’ер – такая кар’ерная лесвіца Васіля Жарко. Але ўражваюць не пасады (тым больш не іх колькасць), якія ён займаў, а найперш, адказныя адносіны да выканання прафесійных абавязкаў.
– Праблемы ёсць паўсюль. Іх зафіксаваць – адна справа, а вырашыць – гэта самае галоўнае, – выказаўся Васіль Жарко.
За час, калі ён быў міністрам, айчынная сістэма аховы здароўя зазнала кардынальныя зрамены: навуковыя цэнтры за кошт сур’ёзнага тэхнічнага пераабсталявання атрымалі новы імпульс развіцця; нашы спецыялісты пераймалі прафесійны вопыт за мяжой; у Беларусі пачалі выконваць высокатэхналагічныя аперацыі па трансплантацыі; развіццё атрымала фармацэўтычная галіна – выкарыстанне айчынных лекаў павялічылася ў некалькі разоў; у краіне знізілася дзіцячая смяротнасць; па даступнасці медыцынскай дапамогі Беларусь падзяліла першае месца з Канадай (2015 год); па ахове мацярынства і дзяцінства мы ўвайшлі ў дзясятку лепшых краін у свеце (той жа год).
– Аднак самым важным дасягненнем лічу тое, што ўдалося вырашыць праблему дэмаграфічнай бяспекі. У 2016 годзе, упершыню за папярэднія два дзесяцігоддзі, нараджальнасць у Беларусі перавысіла смяротнасць. Натуральны прырост склаў больш за тысячу чалавек. Гэта – вынік граматнай дзяржаўнай палітыкі. Увогуле, паспяховая рэалізацыя ўсіх праграм па лініі ведамства стала магчымай дзякуючы падтрымцы Урада і Прэзідэнта, адзначыў былы міністр аховы здароўя.
Дарэчы, першай, хто даведаўся пра прызначэнне Васіля Жарко, была маці Ганна Данілаўна. Простая сялянская жанчына на добрую, але нечаканую для яе навіну, пачутую з сынавых вуснаў, спачатку адрэагавала пытаннем: «Калі-небудзь ты меркаваў, што ў вясковай хаце народзіцца міністр?»
Ужо ў размове з журналістам Васіль Жарко, які на гэтай высокай пасадзе быў рэкордны тэрмін – дзесяць з паловай гадоў, прызнаўся: нешта яму падказвала, што ён справіцца, калі зойме крэсла кіраўніка. Ён верыў, што здольны аб’яднаць вакол сябе аднадумцаў, якія разам будуць вырашаць праблемы любога ўзроўню складанасці.
Вера дапамагае
Каманда – бясспрэчна, моцная сіла. Яе намаганні даюць вынік, але гэта больш датычыцца грамадскіх з’яў. Калі гаварыць пра асабістыя перамогі, то многае залежыць ад асабіста. Як доктар Васіль Жарко раіць людзям берагчы сваё фізічнае і псіхічнае здароўе, адпускаць ад сябе негатыў, адэкватна рэагаваць на праблемы, правільна харчавацца, не заседжвацца ля камп’ютараў ці гаджэтаў, пазбаўляцца ад шкодных звычак (сам завязаў з курэннем амаль трыццаць год таму). А яшчэ – абавязкова мець моцную веру. У шчаслівы лёс, перамогу, будучыню, і вядома ж, у Бога.
Наталля МЕЧНАЯ.
Фота з інтэрнэт-крыніц.
Крыніца: zarya.by
